Trên trời có bao nhiêu sao?

Những đêm trời quang mây tạnh, trên bầu trời xuất hiện chi chít những vì sao lấp lánh to nhỏ khác nhau. Xưa nay nhiều người cho rằng không thể đếm hết các vì sao trên trời, bởi vậy dân gian mới có câu “nhiều như sao trên trời”.

Thực ra, những vì sao trên trời mà mắt thường có thể nhìn thấy hoàn toàn có thể đếm được.

Các nhà thiên văn căn cứ vào vị trí khu vực của các vì sao trên bầu trời và chia thành 88 chòm sao, đồng thời căn cứ vào cường độ ánh sáng của từng vì sao để chia thành các cấp: Sao sáng nhất là cấp 1, tiếp theo đó là các cấp 2, cấp 3, cấp 4,… Mắt thường con người chúng ta nhìn thấy những vì sao mờ nhất đó là vì sao cấp 6.

Chỉ cần chúng ta kiên trì đếm hết các chòm sao, đồng thời ghi chép cấp bậc của các vì sao trong mỗi nhóm thì chỉ trong vài buổi tối chung ta có thể đếm hết được các vì sao trên trời mà chúng ta nhìn thấy. Thực ra tổng số sao trên trời mà mắt thường có thể nhìn thấy không nhiều như ta đoán. Ví dụ: sao cấp 1 chỉ có 20 ngôi, sao cấp 2 có 46 ngôi, sao cấp 3 có 134 ngôi, sao cấp 4 có 458 ngôi, sao cấp 5 có 1.476 ngôi và sao cấp 6 có tổng số 4.840 ngôi. Như vậy, tổng số các ngôi sao từ cấp 1 đến cấp 6 (mắt người có thể nhìn thấy được) chỉ có 6.974 ngôi.

Tuy vậy, một người trong cùng một thời gian chỉ có thể nhìn thấy nửa bầu trời, còn nửa bầu trời kia nằm phía dưới đường chân trời mà ta không nhìn thấy. Hơn nữa những vì sao ở gần đường chân trời do ảnh hưởng sức hút của tần khi quyển Trái Đất nên chúng ta cũng không thể nhìn thấy.  Vì các lý do đó, vì thế nên vào bất cứ thời điểm nào, một người trên Trái Đất cũng chỉ có thể nhìn thấy nhiều nhất vào khoảng 3.000 vì sao trên bầu trời.

Nhưng nếu chúng ta quan sát bằng kính viễn vọng thì kết quả nhìn được sẽ khác hẳn. Dù chỉ quan sát bằng kính viễn vọng cỡ nhỏ nhất, chúng ta sẽ nhìn thấy khoảng 5 vạn vì sao. Nếu quan sát bằng kính viễn vọng lớn nhất và hiện đại nhất, chúng ta sẽ nhìn thấy khoảng trên một tỉ ngồi sao.

Thực ra số lượng sao trên bầu trời còn nhiều hơn nữa. Có những sao cách Trái Đất quá xa, dù chúng ta quan sát bằng kính viễn vọng hiện đại nhất cũng không nhìn thấy được. Một số tinh hệ vì cách Trái Đất quá xa nên chỉ hiện ra trong kính viễn vọng một chấm sáng lờ mờ, nhưng trong chấm sáng lờ mờ đó có chứa tới hàng tỉ sao lớn bé.

Như vậy, trên trời có vô tận các vì sao không thể đếm hết được. Tuy nhiên chỉ có 6.974 ngôi mà mắt thường có thể quan sát được.

Vũ trụ là vô cùng tận. Những gì mà các nhà khoa học thiên văn nhìn thấy trong vũ trụ mới chỉ là một phần nhỏ bé của vũ trụ. Trong vũ trụ có bao nhiêu tinh hệ khổng lồ? Trong vũ trụ có tồn tại những thiên thể và hệ thống thiên thể mà con người khám phá ra không? Đó là những câu hỏi mà các nhà thiên văn đến nay vẫn chưa có lời giải đáp.